28 października 2025 roku zapisze się w historii Gołańczy jako dzień, w którym spełniło się marzenie kilku pokoleń mieszkańców.
Po niemal dwóch dekadach starań, rozmów, projektów i niekończących się procedur do użytku oddano zrewitalizowany Zamek – symbol historii, tożsamości i dumy miasta. Podczas uroczystości burmistrz Gołańczy Robert Torz przywitał licznie zgromadzonych gości, przypominając dzieje tego wyjątkowego miejsca.
Zamek w Gołańczy powstał w XIV wieku z inicjatywy rodu Pałuków. Był nie tylko siedzibą rycerską, lecz także ważnym punktem obronnym północnej Wielkopolski. W XVI wieku przeszedł w ręce Smoguleckich, a to właśnie z nimi wiąże się najbardziej dramatyczny epizod w jego historii – obrona Zamku podczas Potopu Szwedzkiego w 1656 roku. Niewielka załoga wraz z mieszkańcami broniła się do końca. Gdy warownię zdobyli Szwedzi, wszyscy obrońcy, kobiety i dzieci zostali bestialsko wymordowani. Dla Gołańczy to wydarzenie stało się symbolem odwagi i niezłomności.
Choć przez kolejne wieki Zamek niszczał, pozostał obecny w pamięci mieszkańców – w herbie miasta, w lokalnych opowieściach, w świadomości kolejnych pokoleń.
Początki rewitalizacji sięgają roku 2008, kiedy ówczesny burmistrz Mieczysław Durski wraz z radnymi podjął decyzję o wykupieniu ruin z rąk prywatnych. To był pierwszy krok w stronę odbudowy. Durski przypomniał, jak trudna była to droga – problemy własnościowe, brak funduszy, długie procedury konserwatorskie. Samorząd jednak konsekwentnie realizował plan. Dzięki środkom z Rządowego Programu Polski Ład i unijnemu wsparciu rozpoczęto pierwsze prace.
Nie obyło się bez przeszkód. Po zerwaniu umowy z wykonawcą część środków trzeba było zwrócić, a inwestycja stanęła pod znakiem zapytania. Dopiero rządowy program Polski Ład pozwolił kontynuować remont. Gmina otrzymała ponad 8 milionów złotych wsparcia. Poseł Marcin Porzucek, obecny podczas uroczystości, podkreślał, że to jedna z najważniejszych inwestycji rewitalizacyjnych w regionie.
Po 18 latach nadszedł moment, na który czekało całe miasto. Symbolicznie przecięto wstęgę, a burmistrz Robert Torz odebrał klucz do Zamku. Od teraz obiekt będzie miejscem kultury, spotkań i edukacji. W jego wnętrzu znajduje się pięć kondygnacji – od sali muzealnej i makiety zamku, po reprezentacyjną salę kominkową i przestrzeń wystawową.
Podczas rewitalizacji natrafiono na liczne znaleziska archeologiczne, które dziś można podziwiać na specjalnej wystawie. Jak zapowiedzieli badacze, wkrótce ukaże się publikacja poświęcona historii Zamku i odkryciom dokonanym podczas prac.
O znaczeniu inwestycji mówił również przedstawiciel samorządu województwa, podkreślając, że Zamek w Gołańczy to dziś perła północnej Wielkopolski i unikalny zabytek w skali kraju – najstarszy zachowany w tak dobrym stanie zamek prywatny na niżu europejskim.
Zamek w Gołańczy przetrwał wojny, pożary i upadek. Dziś znów żyje. Dzięki determinacji wielu ludzi i współpracy samorządów odzyskał dawny blask. To nie tylko odrestaurowane mury – to odrodzone serce miasta i dowód na to, że marzenia, nawet te najtrudniejsze, można spełnić.
🎥 Materiał wideo👇
